LỄ HỘI SONGKRAN THÁI LAN

Mùa xuân là mùa mọi người được nghĩ ngơi sau những ngày tháng vất vả. Bạn đang dự định làm gì? Về nhà sum họp gia đình, cùng bạn bè ôn chuyện xưa cũ,… Vậy tại sao không cùng nhau lên kế hoạch cho chuyến đi du xuân cùng gia đình và bạn bè nào? Vừa giải tỏa những tháng ngày mệt nhọc, vừa mở mang kiến thức. Tại sao không đến Thái Lan cùng tham gia lễ hội Songkran. Sự đông đúc, tấp nập, người người trong niềm hạnh phúc, sum vầy trong lễ hội. Ta sẽ biết thêm văn hóa, con người nơi đây.

 Người Thái Lan gọi ngày Tết cổ truyền mừng năm mới là Songkran. Ngày Tết được tổ chức từ ngày 13-15/4 để đón năm mới. Từ Songkran xuất phát từ tiếng Phạn, với nghĩa “lúc thời gian chuyển dịch, mặt trời đi từ khu vực Hoàng Đạo sang khu vực Kim Ngưu trong vũ trụ”, mọi người đón mừng Đản sinh Đức Phật bằng việc phun nước vào người nhau để gột rửa hết buồn phiền đón mừng năm mới.

Người Thái cũng như người Việt, họ chuẩn bị đón Tết cổ truyền từ rất sớm. Nhà cửa được dọn sạch đẹp và trang hoàng tươm tất mừng đón năm mới. Đây là thời điểm người Thái tỏ lòng kính trọng với Đức Phật, dọn dẹp nhà cửa, té nước vào người cao tuổi nhằm tỏ lòng tôn kính. Ngoài ra, người ta còn nấu các món ăn truyền thống và mặc các trang phục nhiều màu sắc. Đặc biệt, trong Tết Songkran, người dân sẽ té nước lên nhau bằng xô, súng phun nước, bóng…

Để chuẩn bị cho Tết Songkran, người dân dành 2 ngày. Bắt đầu là Wan Sungkharn Long - ngày này được dành để dọn dẹp nhà cửa và rũ bỏ những cái cũ. Tiếp đó là Wan Nao - ngày dành riêng để chuẩn bị đồ ăn trong những ngày lễ sắp tới. Theo tập tục, người dân sẽ tới bờ sông và thi nhau dựng các ngôi chùa bằng cát, mỗi hạt cát sẽ cuốn đi một tội lỗi. Ngày Wan Nao tương tự như ngày 30 của Tết cổ truyền Việt Nam. Wan Payawan là ngày đầu tiên của năm mới. Mở đầu là một số nghi lễ trên chùa vào lúc sáng sớm, người dân sẽ cúng đồ ăn và quần áo. Còn tại nhà, các bức ảnh của Đức Phật sẽ được lau và vẩy nước thơm. Wan Payawan cũng là ngày bắt đầu của lễ hội té nước.Cuối cùng là ngày Wan Parg-bpee - ngày để cầu nguyện, tưởng nhớ người già và tổ tiên và rắc nước thiêng.

Tuy nhiên, những lễ hội trên chỉ là cơ bản vì mỗi vùng lại có tập tục khác nhau. Một số nơi lưu truyền những sự tích khác nhau về ngày lễ. Theo thường lệ, thủ đô Bangkok là nơi tổ chức các hoạt động chào mừng lớn nhất. Các du khách được khuyên nên tới Chiang Mai - thủ đô của Songkran, nơi tuyệt vời nhất trên thế giới để chứng kiến tết té nước. Chiang Mai được cho là nơi tổ chức một tết té nước đầy màu sắc truyền thống vì ở đây, người Thái còn giữ được nhiều phong tục cổ xưa. Người Chiang Mai sửa soạn Tết Songkran từ trước một tháng; họ lo trang hoàng lại nhà cửa và chùa chiền, sao cho nhà cửa thật lộng lẫy, chùa chiền thật đẹp và uy nghiêm. Với người Chiang Mai thì ngày Tết Songkran càng ướt càng vui, càng hạnh phúc. Do đó ai cũng chuẩn bị kỹ các phương tiện té nước vào người nhau. Sau khi mọi người vui thỏa với việc chúc phúc nhau bằng nước thì họ bắt đầu ăn Tết. Songkran là Tết mọi người nghĩ tới người đã khuất nên họ thường chuẩn bị những bữa ăn thịnh soạn để cúng tổ tiên rồi tiếp đó mới vui chơi thỏa thích. Cũng trong tết té nước, người dân ở Chiang Mai cũng làm lễ buộc chỉ cổ tay như một hình thức chúc may mắn trong năm mới.

Ngày cuối cùng của Tết Songkran, người Thái sẽ đi đến nhà họ hàng lớn tuổi và thực hiện nghi thức "Dam Hua", nhẹ nhàng rưới nước thơm lên tay những bậc tiền bối. Đây được xem như là cách để chứng tỏ tình yêu thương và lòng kính trọng đối với họ. Tuy nhiên, ngày nay, nhiều nơi không còn giữ lễ nghi này như trước nữa, mà có thể thoải mái té nước vào bất kỳ ai chỉ để vui và cầu chúc may mắn cho họ.

Sáng sớm buổi lễ, theo truyền thống người Thái mang hoa tươi và đồ lễ thực phẩm lên chùa nghe giảng kinh, xếp hàng theo thứ tự chờ nhà sư cầm cành cây vẩy nước làm phép với ý nghĩa chúc phúc, may mắn cho mọi người. Sau đó họ sẽ đắp nhiều bảo tháp bằng cát trong chùa, cắm cờ lễ và hoa tươi lên đó chào mừng sự kiện này. Thế rồi tất cả đổ ra đường phố chính, dùng tất cả: máy bơm nước, xô, chậu, đặc biệt là súng nước để múc, té, phun nước vào nhau.

Nếu đến Thái Lan vào dịp này, bạn nên thưởng thức mâm cơm ngày Tết của người Thái, với một số món truyền thống được ưa chuộng như Tom Yam (canh chua), Kang Phed, kang hangle (súp cay), kai yang (gà nướng)… Đây là cơ hội để bạn thưởng thức những món ăn đặc trưng và khám phá nền văn hóa ẩm thực Thái, như câu khẩu hiệu "Amazing Thailand - Always amazes you" (Một Thái Lan kỳ diệu - luôn làm bạn ngạc nhiên). Tết Songkran là cơ hội để du khách quốc tế tham gia, tìm hiểu một nét đặc sắc trong nền văn hóa của xứ sở chùa vàng.

Chúc quý khách có chuyến đi vui vẻ.

BTV: Trần Thị Nguyệt